ANDROGRAPHOLIDE TĂNG CƯỜNG LIỆU PHÁP MIỄN DỊCH KHẮNG PD-1 TRONG ĐIỀU TRỊ UNG THƯ

1. Liệu pháp miễn dịch là gì?

Liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư là một công trình đoạt giải Nobel Y học 2018, đây là một dấu mốc quan trọng trong nền y học thế giới về điều trị ung thư hiện nay.

Về mặt bản chất thì liệu pháp pháp miễn dịch là một phương pháp mới khác hẳn so với các phương pháp điều trị cũ mà trước đây chúng ta đã biết. Các phương pháp điều trị cũ đều có cơ chế là đánh thẳng tiếp bằng tế bào u làm tế bào chết đi và giảm số lượng tế bào xuống, bao gồm các phương pháp như: phẫu thuật, xạ trị, sử dụng hóa chất hay điều trị nội tiết,… Tuy nhiên cơ chế của liệu pháp pháp miễn dịch thì đích tác dụng của nó không phải là tế bào u trực tiếp mà là tác động lên hệ diễn dịch của bệnh nhân.

Thông thường hệ thống miễn dịch trong cơ thể có chức năng nhận diện và tiêu diệt tế bào lạ. Tuy nhiên một số tế bào ung thư lại tồn tại bằng cách khiến hệ thống miễn dịch không nhận diện để tiêu diệt được. Cụ thể, hoạt động miễn dịch của các tế bào T bị ức chế hoặc giảm khi thụ thể PD-1 trên tế bào miễn dịch liên kết với phối tử (PD-L1) trên bề mặt tế bào khối u, do đó gây ức chế miễn dịch chọn lọc và ngăn hệ thống miễn dịch loại bỏ khối u. Do đó, các nhà khoa học đã sử dụng các kháng thể đơn dòng ngăn chặn PD-1 liên kết với các phối tử của nó giúp tế bào miễn dịch trong cơ thể nhận diện và tấn công lại tế bào ung thư (hiện nay một số kháng thể đơn dòng ức chế PD-1 đang được áp dụng trên lâm sàng như Keytruda (Pembrolizumab), Opdivo (nivolumab)).

2. Kết hợp Andrographoide với liệu pháp ức chế PD-1

Andrographolide (Andro) là hoạt chất được chiết xuất từ Xuyên tâm liên từ lâu đã được biết đến với vai trò kích thích hệ miễn dịch, được sử dụng trong phòng chống viêm nhiễm đường hô hấp, trị cảm cúm, viêm ruột…Trong nghiên cứu này, Wen Liu và cộng sự (2020) đã thử nhiệm việc kết hợp hoạt chất này với liệu pháp ức chế PD-1 trên mô hình in vivo. Bởi hạn chế liệu pháp miễn dịch là tỷ lệ đáp ứng thấp và các tác dụng phụ như viêm do cơn bão cytokine gây ra.

Kết quả cho thấy Andro kết hợp với kháng thể kháng PD-1 cho thấy lợi ích điều trị cao hơn so với liệu pháp riêng lẻ trong mô hình chuột. Cụ thể, việc đồng điều trị andrographolide và kháng thể kháng PD-1 đã tăng cường chức năng của T CD4⁺, T CD8⁺ từ đó giúp làm giảm đáng kể khối lượng khối u. Bên cạnh đó, Andro ức chế hoạt động của COX2 làm giảm giải phóng Prostaglandin E₂ giúp giảm tình trạng viêm, điều này làm tăng hiệu quả chống khối u của liệu pháp chống PD-1.

Nghiên cứu này một lần nữa cho thấy vai trò kích thích miễn dịch của Andrographolide trong Xuyên tâm liên cũng như mở ra một chiến lược tiềm năng trong việc kết hợp các hoạt chất thiên nhiên với các phương pháp hiện đại.

Nguồn: Wen Liu, et al. (2020), Int Immunopharmacol; 81:106206.