DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI CAO TUỔI CÓ BỆNH LÝ ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Tỷ lệ người cao tuổi có bệnh lý đái tháo đường ngày càng tăng đã trở thành gánh nặng lớn cho xã hội và thường đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì sức khỏe và kiểm soát đường huyết. Người cao tuổi thường có sức khỏe răng miệng, giảm khả năng nuốt, chức năng tiêu hoá, hấp thu và giảm khả năng vận động. Trong bài viết này, cùng Suppro tìm hiểu nguyên tắc dinh dưỡng và cách lựa chọn thực phẩm ở người cao tuổi nhé!

1. Nguyên tắc dinh dưỡng cho người cao tuổi ở bệnh lý đái tháo đường

1.1 Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh lý đái tháo đường

Mục đích dinh dưỡng cho người cao tuổi ở bệnh lý đái tháo đường giúp nâng cao sức khỏe, giảm nguy cơ biến chứng của đái tháo đường (suy nhược cơ thể, suy giảm chức năng nhận thức, bệnh lý tim mạch, suy thận,…).

Xây dựng chế độ hợp lý, cung cấp đủ năng lượng, cân đối các nhóm chất dinh dưỡng từ protein, carbohydrate, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Khả năng nhai, nuốt của người cao tuổi thường giảm, ưu tiên chọn những thực phẩm mềm, dễ nhai sẽ giúp người bệnh ăn nhiều hơn và làm tăng chất lượng sau bữa ăn.
Nguyên tắc ăn uống giảm khả năng làm tăng đường huyết đột ngột khi ăn: ăn rau → món chính → cơm.
Trong chế độ ăn hằng ngày, cần lựa chọn các thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp, trung bình vì giúp quản lý mức đường huyết.
Lựa chọn phương pháp chế biến phù hợp (ăn tươi, luộc, hấp, hầm…) với từng loại thực phẩm để giảm nguy cơ tăng chỉ số đường huyết. Với các loại thịt cần nấu chín kỹ, mềm với phương pháp hầm hoặc băm nhỏ.
Lên lịch trình thời gian ăn cố định trong ngày với các bữa ăn chính và phụ có thể giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định, tránh tăng hoặc giảm đột ngột.
Luôn mang theo kẹo, nước đường (các loại đường hấp thu nhanh) để phòng ngừa hạ đường huyết (tay chân lạnh, vã mồ hôi, cảm giác run tay, chân, mệt,…)
Cần lưu ý ăn uống trước, trong thời gian tập thể dục để tránh hạ đường huyết, chóng mặt.

Dinh dưỡng cho người cao tuổi có bệnh lý đái tháo đường

1.2 Nhu cầu năng lượng ở người cao tuổi

- Nhu cầu năng lượng khuyến nghị nạp vào khoảng 25 – 30 kcal/kg/ngày theo cân nặng lý tưởng của từng người bệnh.
- Protein: cung cấp đủ trong mỗi bữa ăn, ưu tiên chọn protein có giá trị sinh học cao ( thịt gia cầm, cá, trứng, sữa và sản phẩm sữa) giúp duy trì khối cơ, cải thiện tình trạng nhược cơ và cải thiện chức năng cơ thể. Nhu cầu protein từ 1,0 – 1,2g/kg/ngày.
- Nhu cầu khuyến nghị chất béo từ 25-30% tổng nhu cầu năng lượng trong ngày. Ưu tiên bổ sung axit béo không bão hòa đa (PUFA), omega – 3 từ cá béo, các loại hạt, hạnh nhân, dầu oliu, bơ, giúp ngăn ngừa biến cố tim mạch, giảm mức triglyceride huyết tương.
- Carbohydrate ưu tiên lựa chọn thực phẩm chứa nhiều tinh bột phức hợp hấp thu chậm, cung cấp nhiều chất xơ, giúp ổn định đường huyết sau khi ăn vì làm chậm giải phóng glucose vào máu.
- Chất xơ: ưu tiên các loại chất xơ hoà tan, có trong các loại trái cây (táo, chuối, dâu tây, cam,…) và các loại rau, củ (khoai, cà rốt, súp lơ, mồng tơi,..). Chất xơ có vai trò ngăn ngừa đường huyết tăng đột ngột sau ăn, giảm cholesterol cao, cải thiện hệ tiêu hoá, giảm nguy cơ táo bón ở người cao tuổi.
- Ngoài ra, bổ sung thêm viên uống Vitamin D hoặc tắm nắng sáng sớm từ 15 – 20 phút mỗi ngày vì vitamin D hấp thụ canxi ở ruột, làm tăng mật độ khoáng xương và giảm nguy cơ gãy xương. Đồng thời, vitamin D có tác động tích cực đến khối lượng và sức mạnh cơ bắp ở người cao tuổi.

2. Phương pháp lựa chọn, chế biến thực phẩm cho người cao tuổi có bệnh lý đái tháo đường

2.1 Phương pháp lựa chọn thực phẩm trong chế độ ăn hằng ngày

Ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết GI thấp và trung bình:

Tinh bột: ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch, bánh mì nguyên cám, khoai lang, các loại đậu, hạt,…
Trái cây: táo, lê, mận và các loại quả mọng như dâu tây, cherry việt quất, cam,.. Lưu ý giảm ăn trái cây có độ chín nhiều (đu đủ, xoài,…) vì trái cây càng chín thì chỉ số GI càng cao.
Rau: các loại rau xanh thường có chỉ số GI thấp như các loại cải, mồng tơi, súp lơ, su su, bầu, cà tím, nấm, bí ngòi…

Hạn chế sử dụng các loại đường ăn hoặc chất tạo ngọt nhân tạo có trong bánh kẹo, siro, mật ong vì có thể làm lượng đường máu tăng đột biến. Đồng thời, tránh chọn các thực phẩm nhóm tinh bột, trái cây có chỉ số đường huyết cao như cơm, bánh mì trắng, trái cây ngọt (vải, sầu riêng,…) và các loại thực phẩm chế biến sẵn.

Lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết ở người đái tháo đường

2.2 Phương pháp chế biến ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết của thực phẩm

Luộc, hấp: giúp giữ lại nhiều tinh bột kháng hơn so với các phương pháp nấu khác, giúp giảm chỉ số đường huyết thực phẩm. Tuy nhiên, thực phẩm tinh bột (gạo, mì, khoai…) không nên nấu quá lâu, vì dễ hấp thụ và tiêu hoá thì chỉ số GI càng tăng.
Chiên rán: thường sử dụng nhiều chất béo để chiên thực phẩm, điều này giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu. Tuy nhiên việc chiên rán thực phẩm cũng có thể làm tăng nguy cơ mỡ máu ở người cao tuổi.
Nướng và quay: có thể phá vỡ tinh bột kháng thường có nhiều trong các loại khoai, củ, đậu,… Vì vậy, phương pháp này khiến thực phẩm có chỉ số GI tăng lên so với phương pháp luộc.

Phương pháp chế biến ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết

3. Soup Dinh dưỡng Suppro Cerna hỗ trợ dinh dưỡng cho người đái tháo đường

Soup dinh dưỡng Suppro Cerna chứa ít lượng tinh bột đường, phù hợp cho người cao tuổi mắc bệnh lý đái tháo đường khả năng nhai, nuốt kém muốn bổ sung dinh dưỡng. Đây là sản phẩm dinh dưỡng được kiểm nghiệm lâm sàng chứa GI thấp (GI=27) với nhiều thành phần thiết yếu kết hợp với các hoạt chất sinh học tự nhiên:

Chỉ số GI thấp chứa hệ bột đường tiên tiến (đường Maltitol, bột lúa mạch) giúp ổn định đường huyết.
Đạm phân nhánh BCAA dễ hấp thu, giúp duy trì và phục hồi khối cơ. Cùng chất béo không no PUFA, MUFA, MCT tốt cho sức khỏe tim mạch, giảm cholesterol.

Đông trùng hạ thảo thảo dược quý cung cấp nhiều acid amin, vitamin tăng cường miễn dịch, hỗ trợ kiểm soát hiệu quả các chỉ số đường huyết và lipid máu.
Ngoài ra, curcumin và nhóm Sulfo+ trong soup có tác dụng chống viêm và tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện vị giác.